موج تحریم‌های فرهنگی علیه اسرائیل حمایت هنری از فلسطین در سایه جنگ غزه
در حالی که جنگ صهیونیست‌ها در غزه وارد بیست و چهارمین ماه خود شده و بیش از ۶۴ هزار فلسطینی را به کام مرگ کشانده، موجی از تحریم‌های فرهنگی توسط هنرمندان و نهادهای هنری جهان، به ویژه در آمریکا و اروپا، علیه اسرائیل ادامه دارد. این تحریم‌ها، که اغلب تحت چتر جنبش تحریم، عدم سرمایه‌گذاری و تحریم‌ها سازماندهی می‌شوند، نهادهای هنری اسرائیل را متهم به همدستی در «نسل‌کشی» و «آپارتاید» علیه فلسطینیان می‌کنند. هنرمندان برجسته‌ای از‌هالیوود تا نویسندگان اروپایی، با امضای بیانیه‌ها و تعهدات، از همکاری با جشنواره‌ها، ناشران و موزه‌های اسرائیلی خودداری کرده‌اند، در حالی که این اقدامات واکنش‌های تندی از سوی محافل یهودی و دولت اسرائیل برانگیخته است.
این تحریم‌ها ریشه در فراخوان‌های فلسطینیان برای تحریم فرهنگی دارند که از سال ۲۰۰۴ توسط کمپین PACBI (کمپین فلسطینی برای تحریم آکادمیک و فرهنگی اسرائیل) آغاز شد و الهام‌گرفته از تحریم‌های ضدآپارتاید آفریقای جنوبی است. در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، با تشدید بحران انسانی در غزه – جایی که اسرائیل متهم به نابودی میراث فرهنگی فلسطینیان از جمله سایت‌های باستانی ۴۰۰۰ ساله شده – این جنبش شتاب گرفته است. در آمریکا، اعتراضات در موزه‌هایی مانند موزه متروپولیتن و بروکلین موزه، با نمایش کیلیت‌های هنری در حمایت از فلسطینیان، به نماد مقاومت تبدیل شده‌اند. در اروپا، نویسندگان بریتانیایی و ایرلندی بیش از ۲۰۰ نفر در نامه‌ای خواستار تحریم کامل اسرائیل تا تأمین آب، غذا و کمک‌های پزشکی به غزه شدند، در حالی که در آلمان، سرکوب صدای پروپالستینی‌ها منجر به لغو نمایشگاه هنرمندانی مانند کندیس بریتز شده که از بمباران غزه انتقاد کرده‌اند.
در حوزه سینما، برجسته‌ترین اقدام اخیر، تعهد بیش از ۱۸۰۰ هنرمند – از جمله مارک روفالو، اولیویا کولمن، آیو ادیبری، تیلدا سوینتون، خاویر باردم و آوا دوورنی – به تحریم نهادهای سینمایی اسرائیل است. این بیانیه، منتشرشده توسط گروه «کارکنان سینما برای فلسطین» در سپتامبر ۲۰۲۵، جشنواره‌هایی مانند اورشلیم، حیفا، داکاویو و تی‌ال‌وی‌فست را هدف قرار داده و تأکید دارد که تحریم متوجه نهادهایی است که به ادعای امضاکنندگان، در سفیدشویی جنایات اسرائیل نقش دارند. این حرکت، که از نظر دادگاه بین‌المللی دادگستری (ICJ) بر پایه اتهامات معتبر نسل‌کشی استوار است، با واکنش‌هایی مانند اتهام «تبعیض‌آمیز» از سوی دولت اسرائیل مواجه شده. در حوزه کتاب، بیش از ۷۰۰۰ نویسنده و ناشر – شامل برندگان نوبل و پولیتزر – در دسامبر ۲۰۲۴ تحریم ناشران اسرائیلی را اعلام کردند.
این تحریم‌ها تنها به سینما و کتاب محدود نمی‌شود و به موزه‌ها، جشنواره‌های موسیقی و حتی المپیک ۲۰۲۴ گسترش یافته، جایی که سیاستمداران فرانسوی چپ‌گرا خواستار تحریم اسرائیل به دلیل تأثیر جنگ بر ورزشکاران فلسطینی شدند. با این حال، کمیته بین‌المللی المپیک (IOC) چنین تحریم‌هایی را رد کرد. در آمریکا، جایی که تنش‌ها در نهادهای فرهنگی مانند مجلات هنری و کتابخانه‌ها بالا گرفته، هنرمندانی که از غزه حمایت می‌کنند با لغو نمایشگاه‌ها و فرصت‌های شغلی رو‌به‌رو شده‌اند، در حالی که اعتراضات گسترده‌ای علیه «سانسور» شکل گرفته است. می‌توان این موج را نشان‌دهنده شکاف عمیق در جوامع هنری غربی دانست، جایی که حمایت از فلسطین گاهی به قیمت حرفه هنرمندان تمام می‌شود – مانند سوزان ساراندون و ملیسا باررا که به دلیل پست‌های انتقادی، قراردادهایشان را از دست دادند.
در نهایت، این تحریم‌ها بخشی از تلاش گسترده‌تر برای فشار بر اسرائیل به منظور پایان دادن به اشغال و خشونت است، در واقع این اقدامات ابزاری برای تقابل با صدای رسانه‌های زنجیره‌ای و جریان اصلی اسرائیلی‌ها است. با ادامه جنگ، انتظار می‌رود این جنبش فرهنگی نیز همچنان گسترش یابد و تأثیرات بلندمدتی بر روابط هنری بین‌المللی بگذارد، در حالی که فلسطینیان از آن به عنوان نمادی از «مقاومت خلاقانه» یاد می‌کنند.